De Kameleonvogel

Een dialoog tussen bekende kunstenaars en mensen met psychosegevoeligheid.

In het kader van de jaarcampagne ‘Psychose Ontwikkeld’ van het project Te Gek!?, vond een tweede editie plaats van het ‘doorgetrapt’ verhaal van conceptueel kunstenaar Sven unik-id, onder de naam “Ik Trap Gewoon Door”.

Uit deze ontmoetingen ontstond er telkens een kunstwerk, een beeld dat het verhaal van de persoon met psychosegevoeligheid vertelt en dat er tegelijk voor zorgt dat de samenleving een beeld van psychose kan krijgen. In ‘Ik trap gewoon door’ werd de grens opgezocht tussen creativiteit, psychische kwetsbaarheid en kunst.

Deelnemende kunstenaars
Het project ging door onder de vleugels van Panamarenko en de deelnemende kunstenaars waren:  Naima Aouni, Jef Bertels, Lieve Blancquaert, Berlinde De Bruyckere, Rick de Leeuw, Jeroen De Pauw, Ilke De Vries, Griet Dobbels, Hugo Matthysen, Sophie Nys, Peter Rogiers, Stefan Serneels, Ief Spincemaille, Lize Spit, Piet Stockmans, Luc Tuymans, Wim Vandekeybus, Koen Vanmechelen, Willem Vermandere, Katrien Vermeire, Johannes Verschaeve, Raf Walschaerts en Marina Yee.

De kameleonvogel (2016)

Door Geert i.s.m. Ilke

Audio + foto grafische tekst

Drie musea
‘Ik trap gewoon door’ was tevens een ontmoeting tussen 3 musea. Het resultaat van dit artistieke proces was te zien in zowel de Universiteitsbibliotheek Leuven (M – Museum Leuven), het Museum Dr. Guislain te Gent en het ModeMuseum Provincie Antwerpen. Dit van 18 april tot en met 16 mei 2017.

Veiling
Op 18 mei 2017 werden de werken geveild in het Museum Dr. Guislain te Gent door het Internationale veilinghuis Christie’s. De opbrengst van de veiling bedroeg € 12.500 en wordt door Te Gek!? besteed aan nieuwe projecten rond beeldvorming.

Meer over het concept door Sven unik-id:

Creativiteit en psychische kwetsbaarheid liggen soms heel dicht bij elkaar

“Binnen de campagnes van Te Gek!? rond psychose heb ik al eerder een project uitgewerkt: het project “Doorgetrapt” (in 2013). Toen schonken zesendertig bekende Vlamingen en Nederlanders hun fiets aan het project. Deze fietsen werden voor behandeling naar zesendertig psychiatrische ziekenhuizen overgebracht. Daar werden ze door mensen met een psychosegevoeligheid, die op dat moment opgenomen werden, onder handen genomen.  

Het uitgangspunt was “een fiets die doortrapt kan je herstellen, iemand die doortrapt ook”.  Tijdens de creatieve therapie werden deze fietsen tot kunstwerken omgetoverd.

Ze werden tentoongesteld in het M Museum, met een veiling van de werken door veilinghuis Christie’s als hoogtepunt. Het project kreeg veel aandacht in de pers.

In dit concept wist ik dat we de mensen met een psychosegevoeligheid niet in beeld zouden kunnen brengen en had toen al het tweede deel van het parcours uitgewerkt, namelijk “ik trap gewoon door”.

In dat concept ga ik ervan uit dat psychische kwetsbaarheid en creativiteit soms heel dicht bij elkaar liggen. Als we “out of the box” kunnen denken, veronderstel ik dat deze box bestaat. Het is een doos die over onze samenleving heen wordt geschoven, om chaos en dergelijke te vermijden, maar waardoor we natuurlijk ook grenzen hebben gecreëerd.

Vanuit de groep, de samenleving die in het midden van de box staat, zijn er dan mensen die op zoek gaan naar deze grenzen. Eenmaal aangekomen plaatsen ze een ladder tegen de wand van de box  en eens boven, krijgen ze een zicht op al hetgeen dat de anderen niet meer zien. Voor mij behoren kunstenaars tot deze mensen. Ze maken hier beelden van, draaien zich om en tonen deze aan de groep. De groep is nieuwsgierig naar wat er getoond wordt en ervaart dit als verruimend. Dit maakt de box minder benauwd. 

Wat er volgens mij bij een psychose gebeurt is dat iemand van de groep, door de ziekte, uit de box wordt gekatapulteerd, en zich dus uit of de box bevindt (zonder dit zelfs eerst te beseffen). Tijdens o.a. therapie en creatieve therapie (het maken van beelden over zijn/haar ziekte) kan hij terug wat  (in)zicht krijgen en dichter bij de box komen.

Het is net dat beeld dat ik bij “ik trap gewoon door” gebruik. Indien kunstenaars zich op de rand van de box bevinden, dan staan zij volgens deze interpretatie het dichtst bij deze mensen, en net daarom koppel ik ze aan elkaar. De kunstenaar is benieuwd om iemand te ontmoeten die nog verder in de ruimte op verkenning is gegaan. De kunstenaar reikt de hand, en trekt de persoon met psychosegevoeligheid tot op de rand. Ze ontmoeten elkaar in blind dates… Uit deze ontmoeting ontstaat er een werk, een beeld dat het verhaal van de persoon met psychosegevoeligheid vertelt. Omdat volgens mij de groep steeds benieuwd is naar welk beeld de kunstenaar maakt, gaat ze ook per definitie naar deze werken kijken en zorgt dit ervoor dat de samenleving een beeld van psychose krijgt en dat deze mensen zich ook mogen tonen: “ik trap gewoon door”.

Het hoogtepunt van dit project zal zich op 18 mei afspelen.  Dan komt opnieuw het Londense veilinghuis Christie’s naar hier, en zullen de werken in het museum dr. Guislain om 19u30 geveild worden. Steun het project en bied mee op een van deze werken. De opbrengst gaat naar de werking van Te Gek!?.

Een ander bijzonder aspect aan dit concept is het feit dat productiehuis De Chinezen (bekend van o.a. Radio Gaga) 9 van de 24 duo’s heeft gevolgd om er een televisieformat van te maken.  Deze productie is nog volop bezig, en hopelijk binnenkort te bekijken op de buis.”

https://www.tegek.be/projecten/ik-trap-gewoon-door-1.html

‘Gek en Geniaal’ (Te Gek!? Ik trap gewoon door.)

29 november 2017: “Gek en Geniaal” (22u00, Canvas)

In het kader van de Te Gek!? jaarcampagne ‘Psychose ontwikkeld’, kwam er dit jaar een vervolg op het ‘Doorgetrapt ‘ project van Sven unik-id, onder de naam ‘IK TRAP GEWOON DOOR”.
23 bekende kunstenaars en artiesten engageerden zich om in dialoog te gaan met 23 mensen met psychosegevoeligheid. Uit deze ontmoetingen zijn kunstwerken ontstaan, elk kunstwerk is een beeld dat het verhaal van de persoon met psychosegevoeligheid vertelt en zorgt ervoor dat de samenleving een beeld van psychose kan krijgen. Acht van de ontmoetingen werden door productiehuis De Chinezen verfilmd en zullen vanaf 29 november vertoond worden. De vierdelige reeks , die de titel ‘Gek en Geniaal’ draagt, kunt u vanaf 29 november volgen op Canvas en op vrt.nu. Meer info: https://www.canvas.be/gek-en-geniaal

Meer info van eigen samenwerking kijk onder Links: Te Gek! Ik trap gewoon door.

Exhibitions

2017: Ik trap gewoon door. (Museum Dr.Guislain, Gent)